Page 263 - Ekologia prokreacji 2018

ŚR ODKI W CZE SNOPOR ON NE 263

Na czym polega mechanizm działania
poszczególnych metod wczesnoporonnych?

Pigułka „dzień po”: (ang. morning after pill) to środek farmakologicz-
ny zawierający dużą dawkę hormonów (estrogenu, progestagenu lub
estrogenu połączonego z progestagenem), który przyjmuje się po sto-
sunku, mogącym prowadzić do nieplanowanej ciąży. Zarejestrowany
w Polsce Postinor-Duo czy Escapelle (czyli D-norgestrel-levonorgestrel,
analog progesteronu) jest preparatem wczesnoporonnym, który od-
działuje na błonę śluzową macicy, nie dopuszczając do implantacji
blastocysty (poczętego dziecka). W ulotce dla pacjenta (Postinor Duo)
napisano: „Lek może powodować zmiany w endometrium (błona ślu-
zowa trzonu macicy), które zmniejszają prawdopodobieństwo implan-
tacji (zagnieżdżenia zarodka)”.
(Gedeon Richter, Ulotka dla pacjenta: informacja dla użytkownika, Postinor-Duo,
750µg, tabletki, Levonorgestrelum, 30.12.2010)

Istnieją badania, które „wykazały histologiczne i biochemiczne zmia-
ny w endometrium po zastosowaniu tych środków, prowadzące do
konkluzji, że pigułki »dzień po« mogą działać poprzez ograniczanie
chłonności endometrium do implantacji zapłodnionego jaja”.
(J. Trussell, Ch. Ellertson, F. Stewart et al., The role of emergency contraception,
w: „American Journal of Obstetrics and Gynecology“, Vol. 190, 2004, s. 30–38)

Środek ten opóźnia także proces jajeczkowania, jeśli ono jeszcze nie
nastąpiło i w związku z tym plemniki mogą nie zdążyć dotrzeć do ja-
jeczka w odpowiednim do zapłodnienia momencie. Levonorgestrel
zagęszcza także śluz w szyjce macicy, co blokuje drogę plemnikom.
Producent zaleca stosowanie preparatu do 72 godzin po stosunku.

Metoda Yuzpego. Kolejnym przykładem farmakologicznych dzia-
łań wczesnoporonnych, podobnych w skutkach do zastosowania
levonorgestrelu, może być tzw. metoda Yuzpego. Nazwa pochodzi
od kanadyjskiego ginekologa, który opisał ją po raz pierwszy. Me-
toda polega na podaniu czterech pigułek zawierających etyleno-
estradiol w dawce 50 mg i levonorgestrel w dawce 250 mg każda.