Page 28 - Ekologia prokreacji 2018

28 EK OL OGIA PR OKRE A C JI . V ADEME CUM

nie wytworzyła jeszcze w pełni struktury warstwowej. Wiele neu-
ronów wciąż znajduje się w warstwie podpłytkowej i zdąża dopiero
ku swemu miejscu przeznaczenia. Pomimo to zaobserwowaliśmy
kilka zbieżności z siecią językową dorosłych. Po pierwsze, podczas
gdy sylaby wywoływały intensywniejsze reakcje prawej półkuli,
tylna część płata skroniowego nie zachowywała się zgodnie z tą
zasadą, wykazując w lewej półkuli szybsze i bardziej długotrwałe
reakcje niż w półkuli prawej. Po drugie, reakcje związane ze zmianą
fonemów (ba/ga) oraz zmianą głosu (męski/kobiecy) były zauwa-
żane już u najmłodszych badanych (29. tydzień ciąży) i ujawniały
się w dolnej części płatu czołowego. Po trzecie, choć oba rodzaje
zmian wywoływały reakcje w prawym płacie czołowym, lewy płat
czołowy wykazywał reakcję jedynie na zmianę fonemu. Przedsta-
wione wyniki obrazują złożoną strukturę ośrodka Broki (obszar
w mózgu odpowiedzialny za generowanie mowy – przyp. red.)
od samego początku tworzenia się obiegu korowego, już na trzy
miesiące przed wyznaczonym terminem porodu. Podkreślają one
wpływ czynników wrodzonych na rejony związane z przetwarza-
niem języka i komunikacją społeczną ludzi”.
(M. Mahmoudzadeh, G. Dehaene­Lambertz, M. Fournier et al., Syllabic discrimination
in premature human infants prior to complete formation of cortical layers, w: „Pro-
ceedings of the National Academy of Sciences”, Vol. 110, nr 12, 2013, s. 4846­4851)

„Dziecko odczuwa również ból. Stwierdzono, że może ono
cierpieć na niedotlenieniowy ból głowy, jeśli matka pali
papierosy”.
(A. Malarewicz (red.), Położnictwo. Podstawy opieki położniczej. Podręcznik
dla studentów licencjackich i magisterskich kierunków położnictwa i gine-
kologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno­Przyrodniczego Jana
Kochanowskiego, Kielce 2009, s. 78)

W artykule opublikowanym w „Proceedings of the National Aca-
demy of Sciences” badacze przedstawili wyniki badań dotyczących
uczenia się przez ludzkie płody bodźców dźwiękowych podobnych
do mowy. W podsumowaniu badań stwierdzili: „Uczenie się, pod-
stawa adaptacyjnego i inteligentnego zachowania, opiera się na