Komunikat w sprawie złożonego przez grupę senatorów Prawa i Sprawiedliwości wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niekonstytucyjności rządowego programu finansowania in vitro
Dnia 08.12.2014 roku grupa 30 senatorów Prawa i Sprawiedliwości złożyła wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niekonstytucyjności rządowego programu finansowania in vitro.
Wniosek kwestionuje konstytucyjność obranej metody regulacji. Rząd posłużył się aktem, który nie należy do konstytucyjnego systemu źródeł prawa powszechnie obowiązującego, natomiast wyraźnie wkracza w sferę najważniejszych wartości konstytucyjnych, takich jak godność człowieka, ochrona jego życia, zdrowia, dostęp do świadczeń medycznych. Na podstawie wskazanego aktu zapadają decyzje dotyczące osoby ludzkiej, uzależnione od kryteriów arbitralnie określonych przez ministra zdrowia bez jakiegokolwiek upoważnienia ze strony parlamentu.
Wniosek grupy senatorów PiS do TK zmierza do ochrony podstawowych zasad demokracji parlamentarnej, zakazujących rozwiązywania problemu braku większości sejmowej przez stanowienie powszechnie obowiązujących norm przez ministra.
Jest skierowany zarówno przeciwko programowi Ministra Zdrowia przewidującemu finansowanie z pieniędzy publicznych zabiegów in vitro, jak również przeciwko podstawie prawnej wydawania programów zdrowotnych, tj. art. 48 ust. 1 w związku z art. 5 pkt 30 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Jednocześnie senatorowie wnioskują o pilne rozpatrzenie sprawy, uzasadniając to faktem, że w dniu 26 września 2013 r. Komisja Europejska podjęła decyzję o wniesieniu do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości sprawy przeciwko Polsce wobec nieprzestrzegania przez RP przepisów UE dotyczących jakości i bezpieczeństwa tkanek i komórek ludzkich. W ocenie Komisji, Rzeczypospolita nie stosuje przepisów UE dotyczących jakości i bezpieczeństwa „do komórek rozrodczych, tkanek zarodkowych i tkanek płodu”. Jak wskazuje Komisja, pomimo „że kwestia przeszczepiania tkanek i komórek jest regulowana prawem krajowym, Polska nie zgłosiła Komisji żadnych zakazów ani ograniczeń dotyczących wspomnianych kategorii”.
Wszczęcie powyższego postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości potwierdza, że wdrożenie zaskarżonego Programu nie spełnia, w ocenie Komisji, koniecznych standardów ochrony komórek rozrodczych, tkanek zarodkowych oraz tkanek płodu. Finansowanie przez władze publiczne zabiegów w warunkach niezapewniających standardów bezpieczeństwa przyjętych w Unii Europejskiej zwiększa przy tym ryzyka wynikające z zaniedbania wdrożenia tych standardów do polskiego porządku prawnego w formie ustawy, co dodatkowo zagraża nałożeniem na RP dotkliwych sankcji.
Merytoryczna warstwa wniosku grupy senatorów Prawa i Sprawiedliwości do Trybunału Konstytucyjnego opracowana została przez Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris. Przedstawicielem wnioskodawców jest sen. Jan Maria Jackowski, których przed Trybunałem reprezentować będzie adwokat Jerzy Kwaśniewski.
Warszawa, 09.12.2014 r.